مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گلستان:

مهندس " نادعلی حاجیلری" مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گلستان در مصاحبه با پایگاه خبری شرکت آب منطقه ای گلستان (www.gsrw.ir) به نکات مهمی در زمینه کمبود منابع آب و راهکارهای مقابله با آن ارائه کرد. با هم این مصاحبه را می خوانیم:
 جناب آقای حاجیلری با تشکر از حضور شما در این گفتگو ، لطفا در ابتدا درباره وضعیت منابع آب استان و همچنین وضعیت مصرف این منابع توضیح دهید.
حاجیلری:  استان گلستان دارای دو میلیارد و 458 میلیون متر مکعب پتانسیل آب زیر زمینی و سطحی بوده که حدود نیمی از آن  منابع زیر زمینی و نیمی دیگر منابع آبهای سطحی می باشد. در حال حاضر، براي استحصال یک میلیارد و 954میلیون مترمکعب معادل 79 درصد از پتانسیل آبی در این استان ظرفيت سازي است. 5/8  درصد از آب تولیدی استان نیز در بخش آب شرب در شهرها و روستاهای استان مصرف می شود. بخش صنعت و خدمات نیز 3/1 درصد و مصارف زیست محیطی نیز 2/1 درصد از آب تولیدی استان را مصرف می کنند.
  منابع آبهای سطحی و زیر زمینی استان از پنج حوضه آبریز تامین می شود که عبارتند از حوضه "نکارود عليا" که مشترک استان مازندران و گلستان است و چهار حوضه "قره سو"، شرق خلیج گرگان، اترک سفلي و گرگانرود كه داراي 40 شاخه رودخانه هستند.
  میزان بهره برداری از آب‌های سطحی و زیرزمینی استان از طریق13 سد بزرگ مخزني، 300 قطعه سد كوچك و آب بندان فعال و تعدادی بند انحرافي، ايستگاههاي پمپاژ و موتور پمپ انهار سنتی و 25 هزار حلقه چاه، صورت می گیرد.
 آیا بین مصرف و منابع اب استان تعادلی وجود دارد ، برای برون رفت از این مساله چه برنامه هایی دارید.
اتکای بیش از حد استان بر منابع آب زیرزمینی از دغدغه های مسئولان است که باید در جهت کاهش مصرف این منابع حیاتی اقدامات اساسی انجام شود. اکنون 95 درصد آب شرب و 96 درصد آب مصرفی بخش صنعت استان از منابع آب زیرزمینی تامین می شود. همچنین 180 هزار هکتار از 250 هزار هکتار از اراضی کشاورزی در حال آبیاری استان از منابع آب زیرزمینی تغذیه می شود.

  در حال حاضر بین پتانسیل و نیاز آبی استان تعادلی وجود ندارد ولی خوشبختانه این مهم در سال های اخیر با اجرای طرح تغذیه مصنوعی و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی بحث حفاظت از منابع آب زیرزمینی از انفعال خارج شده و اقدامات موثری در این زمینه انجام شده است.
  از سوی دیگر گسترش بهره برداری از آب های زیرزمینی در بخش کشاورزی به علت کشت محصولات پرآب طلب نظیر برنج نیز موجب وارد شدن آسیب جدی بر منابع آب زیرزمینی استان می شود. كاشت محصول پرآب طلب برنج به ميزان چندین برابر الگوي كشت ، موجب وارد شدن خسارات جبران ناپذيري به منابع آبي استان مي‌شود كه مسئولان و كارشناسان اين بخش بايد به دنبال اجراي راه حل اساسي در اين زمينه باشند.  به نظر کارشناسان باید کشت برنج در استان محدود شود زیرا آسیبی که کشت این محصول به منابع آبی استان وارد می سازد جبران ناپذیر بوده و تا دیر نشده باید اقداماتی اساسی در این جهت انجام داد.
 برنامه های شما برای مقابله با کسانی که به منابع آبی استان دست اندازی می کنند ، چیست و چه اقداماتی در این زمینه انجام دادید: 
 جلوگیری از حفر چاه های غیرمجاز و همچنین اضافه برداشت چاه های دارای مجوز از جمله اقدامات این شرکت در صیانت از آب های زیرزمینی است که در سالهای اخیر با اطلاع رسانی های انجام شده در زمینه آسیب های بهره برداری غیرمجاز از منابع آب زیرزمینی به کشاورزان و نیز افزایش فعالیت گشت و بازرسی، روند حفر چاه غیرمجاز در استان تقريبا متوقف شده و ریسک تخلف از قانون در این بخش بالا رفته است. همه باید بدانیم که منابع آبی یک سرمایه حیاتی است که به همه نسل ها تعلق دارد و صیانت از آن نیز اولویت فعالیت مسئولان بخش آب است.  به عنوان نمونه  در سه ماهه گذشته بيش از 80  حلقه چاه غيرمجاز با حكم مراجع قضايي مسدود شد.
  در طي ماههاي بهره برداري از آب استان، 37 حلقه چاه داراي اضافه برداشت توسط گروه‌هاي گشت و بازرسي اين شركت شناسايي شد. از سوی دیگر توقيف هشت دستگاه حفاري غيرمجاز، جلوگيري از حفر 30 حلقه چاه غيرمجاز و رسيدگي به 64 مورد شكايت واصله به شركت از ديگر فعاليت‌هاي انجام شده در واحدهاي حفاظت و بهره‌برداري  امورها و ادارات شهرستاني مي‌باشد.
   همچنین در این مدت تعداد 800  نفر روز گشت و بازرسي انجام شده است که به منظور حفظ و حراست از منابع آبي گروه‌هاي گشت و بازرسي شركت آب منطقه‌اي گلستان به طور شبانه‌روزي منابع آبي منطقه را مورد بررسي قرار مي‌دهند.
این گروهها با اهدافی چون انسداد چاه های غیرمجاز، جلوگیری از اضافه برداشت در چاه های مجاز، جلوگیری از فعالیت دستگاه های حفاری غیرمجاز، نظارت بر فعالیت های شرکت های حفاری و اخذ احکام قضایی برای متخلفین بخش آب زیرزمینی فعالیت می کنند.

 توصیه شما به بهره برداران آب در بخش کشاورزی چیست ، با توجه به اینکه حدود 90 درصد از منابع ابی ما در بخش کشاورزی مصرف می شود ، بهره برداران این بخش چگونه می توانند در مصرف آب صرفه جویی کنند.
 ما معتقدیم که مصرف آب در همه بخشها باید کاهش یافته و صرف جویی سرلوحه کارمان قرار گیرد. در این خصوص باید برگردیم به شعار راهبردی امسال که از سوی رهبری معظم انقلاب بیان شد و آن حرکت به سمت اصلاح الگوی مصرف است که باید در جهت اجرایی شدن این سياست راهبردي گامهاي عملي برداشته شود كه توجه جدي به اين شعار و برنامه ریزی عملی و دقیق در این مسیر می تواند ما را از نگرانی های موجود برهاند.
  بهترین راهکارها ارتقای فرهنگ مصرف صحیح و بهینه آب در بخش کشاورزی است كه نیاز به آموزش عمومی و فرهنگ سازی در جامعه کشاورزی دارد، در این زمینه دو بخش دولتی و غیر دولتی که همان کشاورزان و متخصصان این بخش را شامل می شود باید به وظایف خود آگاه و عمل کند.
  این امر بدون ترویج و آموزش و اطلاع رسانی به کشاورزان توسط دستگاههاي مرتبط امکان پذیر نیست و فرهنگ سازی در جهت صرفه جویی مصرف اب کشاورزی تنها توسط یک وزارت خانه یا ارگان دولتی امکان پذیر نیست و نیاز به عزم ملی از طرف تمامی دستگاه های دولتی و غیر دولتی میباشد.
استفاده از روشهای آبیاری مدرن و تحت فشار ، پوشش کانال های آبیاری ، اصلاح نظام تخصیص آب بر اساس نیاز کشاورزی و مصرف شرب ، اصلاح نظام قیمت گذاری ، استفاده از پسابهای تصفیه شده ، بها دادن به ارزش اقتصادی آب  ، حفاظت از منابع آب در برابر آلودگی  و پایش و نظارت مستمر بر مصرف بهینه آب شرب و به حد اقل رساندن تلفات آب در تاسیسات آبرسانی و مدیریت تقاضا، از جمله راهکارهای اصلاح الگوی مصرف در بخش آب می باشد.
  همچنین با ترویج کشت‌های كم آب طلب و کاهش کشت محصولات پر آب طلب نظیر برنج می توان از منابع آب حفاظت کرد.
آقای مهندس از حضور شما در این گفتگو سپاسگزاریم.